Hoe gaan we om met het op grote schaal elektrificeren van onze samenleving? Ontstaat er door de opkomst van windmolenparken, zonneweides, elektrische auto’s en warmtepompen niet een enorm congestieprobleem? En wordt daar wel (voldoende) over nagedacht door beleidsmakers? Terechte vragen die menigeen bezig houden. Zeker nu de rechtbank en het Hof Den Haag menen dat de overheid prioriteit moet geven aan het op hoog tempo reduceren van CO2 uitstoot. De rechter laat de overheid (en ons allemaal) geen keus. Zowel het aanbod van elektriciteit, als de vraag naar elektriciteit, zal sterk stijgen.
Kan ons elektriciteitsnet die snelle en grootschalige elektrificatie wel aan?
Het probleem is niet zo zeer de hoeveelheid extra elektriciteit op zich, het is veel meer de oorsprong van die elektriciteit die problemen zou kunnen geven. In het huidige systeem kunnen we gas- en kolencentrales ‘harder’ zetten als er meer vraag is en andersom. Zon en wind zijn energiebronnen die wispelturig zijn. De zon schijnt niet altijd en niet altijd even sterk. Het zelfde geldt voor wind. Ze zijn niet ‘afroepbaar’ zoals een kolencentrale. En evenmin goed voorspelbaar. In de huidige situatie wordt het aanbod van elektriciteit afgestemd op de vraag. In de toekomst moet de vraag afgestemd worden op het aanbod. Overschotten moeten worden opgeslagen om tijdelijke tekorten op te kunnen vangen.
Hoe werkt dit in de praktijk?
De vraag naar elektriciteit afstemmen op het aanbod is mogelijk en heet in technische termen een smart grid, een slim net. Je kan als verbruiker zelf instellen wanneer je je verbruik wilt aanpassen aan het aanbod. Dit gaat op basis van variabele prijsstelling, iets wat we nu kennen van een meter met dag- en nachttarief. Als dit op grote schaal plaatsvindt dan toppen we de pieken in aanbod van en vraag naar elektriciteit af en moet er veel minder elektriciteit tegelijkertijd over het netwerk. Natuurlijk is het managen van vraag en aanbod niet genoeg als er langere tijd geen zonne-energie beschikbaar is en het tegelijkertijd ook nog eens windstil is. We moeten energie opslaan voor de perioden dat er weinig of geen energie is. De opslag van elektriciteit moet plaatsvinden op drie niveaus: huizen, buurten/dorpen en landelijk.
Twee voorbeelden: opladen van elektrische auto’s als de zon schijnt (iets wat nu al geautomatiseerd in blockchain netwerken gebeurt) of de vriezer/koelkast schakelt zichzelf ’s nachts uit als er geen zonne-energie is en gaat overdag weer aan als er voldoende zonne-/windenergie is (deze toepassing is nu al beschikbaar op de markt en werkt geautomatiseerd).
Wie neemt het voortouw?
De overheid dient hierin het voortouw te nemen, moet een strategie uitzetten én een implementatieplan maken. Dat begint in het parlement en wordt door het bevoegde ministerie ordentelijk doorgezet naar de netbeheerders, die vervolgens marktpartijen inschakelen om het allemaal voor elkaar te krijgen.
Moeten Terschellingers wachten op Den Haag?
Nee. We kunnen bepaalde ontwikkelingen bespoedigen. Bijvoorbeeld door massaal over te stappen naar een leverancier van groene elektriciteit uit Nederland, door te investeren in zonnepanelen en/of mede-eigenaar te worden van een zonnepark. Overstappen naar een leverancier van groene elektriciteit uit Nederland kan in veel gevallen zelfs voordeliger zijn. Mede-eigenaar worden van een zonnepark op Terschelling kan al vanaf 50 euro.
Terschelling Energie
Terschelling Energie is een coöperatie van Terschellingers die investeren in eigen lokale energiebronnen, zoals zonnepark Hee. Lid worden van Terschelling Energie kan als je beschikt over een elektriciteit aansluiting op Terschelling en kost eenmalig 50 euro (per obligatie). Geïnteresseerd? Lees meer over de vier voordelen van lid worden.
